Yoga cổ điển: Có bao nhiêu cấp độ và các trường phái nào?

4/5 - (1 bình chọn)

Yoga được sáng tạo tại Ấn Độ từ hàng ngàn năm trước nhằm phát triển toàn diện với cơ thể, tâm trí và tinh thần con người. Yoga cổ điển có bao nhiêu cấp vẫn là một điều khá xa lạ với những người tập luyện yoga. Một phần là vì yoga cổ điển không còn phổ biến và yoga hiện đại ngày càng đi theo xu hướng tinh giản để có thể phù hợp với lối sống hiện đại của con người. Cùng FITI tìm hiểu Yoga cổ điển là gì và các cấp độ của loại hình yoga này nhé.

Yoga cổ điển có bao nhiêu cấp độ và các trường phái nào?
Yoga cổ điển có bao nhiêu cấp độ và các trường phái nào?

Yoga cổ điển là gì?

Yoga cổ điển hay được gọi là Patanjali Yoga hay Raja Yoga, đề cập đến hình thức yoga truyền thống, chủ yếu dựa trên các nguyên tắc và học thuyết được mô tả trong “Yoga Sutras” của Patanjali. Đây là một trong những tác phẩm cơ bản và quan trọng nhất trong lịch sử yoga. Yoga cổ điển bao gồm nhiều khía cạnh khác nhau, không chỉ giới hạn ở các tư thế vật lý (asanas).

Yoga cổ điển nhấn mạnh việc phát triển cả về thể chất lẫn tinh thần, và mục tiêu cuối cùng là đạt đến trạng thái giác ngộ hoặc giải thoát. Phương pháp này không chỉ là về việc thực hiện các động tác cơ thể mà còn liên quan đến việc phát triển nhận thức nội tâm, tinh thần và sự tự chủ.

Yoga cổ điển có mục tiêu đạt đến trạng thái giác ngộ hoặc giải thoát
Yoga cổ điển có mục tiêu đạt đến trạng thái giác ngộ hoặc giải thoát

Các trường phái của Yoga cổ điển

Để làm rõ hơn về các bài tập yoga cổ điển, dưới đây là danh sách tất cả trường phái và phong cách mới nhất:

Raja Yoga

Raja Yoga là loại yoga cổ điển tập trung vào việc phát triển tư duy, cảm xúc và khả năng cảm nhận sâu sắc của chúng ta. Mục tiêu của nó là giúp chúng ta khám phá và phát huy những khả năng ẩn giấu bên trong thông qua sự hiểu biết sâu sắc về bản thân. 

Khi tập Raja Yoga, chúng ta sẽ học cách nâng cao nhận thức của mình, từ những suy nghĩ và cảm xúc đơn giản đến những trạng thái tâm trí phức tạp hơn. Qua việc chú tâm vào trải nghiệm của các giác quan và học cách không để chúng kiểm soát mình, chúng ta có thể tiến gần hơn đến trạng thái tỉnh thức tâm linh. 

Raja Yoga được cho là con đường giúp chúng ta đạt được sự rõ ràng trong nhận thức và phát triển tâm linh. Phần lớn quá trình này bao gồm việc thiền định và suy ngẫm sâu sắc. Thực hành Hatha Yoga trước khi bắt đầu Raja Yoga là lý tưởng, vì Hatha Yoga giúp chuẩn bị cơ thể và tâm trí của chúng ta cho việc thiền định sâu hơn.

Raja Yoga tập trung vào việc phát triển tư duy, cảm xúc
Raja Yoga tập trung vào việc phát triển tư duy, cảm xúc

Karma Yoga

Karma Yoga là loại Yoga dựa trên việc làm việc không vị kỷ. Nói cách khác, đó là việc bạn dành thời gian, công sức, và lòng tốt của mình cho người khác mà không mong đợi nhận lại phần thưởng hay lợi ích nào cho bản thân.

Theo cuốn sách cổ Bhagavad Gita, những người theo đuổi Karma Yoga nỗ lực giải phóng bản thân qua việc làm việc không ích kỷ và tinh thần vượt qua giới hạn bản thân. Bất kể công việc hay nghĩa vụ gì họ thực hiện, họ coi đó như là sự hiến dâng cho sự thiêng liêng, làm việc không màng đến lợi ích cá nhân và với lòng quên mình.

Jnana Yoga

Jnana Yoga là một hình thức yoga cổ điển mà tập trung vào việc tìm hiểu và hiểu biết. Đây là loại Yoga mà bạn tự hỏi mình những câu hỏi sâu sắc như “Tôi là ai?” mà không dựa vào bất kỳ giả định hay quan niệm nào đã có từ trước. Mục tiêu là khám phá và hiểu rõ những câu trả lời mà bạn tìm thấy.

Trong Jnana Yoga, bạn tập trung suy nghĩ vào chính bản thân mình. Bạn tìm kiếm câu trả lời thông qua trực giác hoặc cảm nhận, và trải nghiệm những hiểu biết này như là sự thật chứ không chỉ là thông tin học được. Cuối cùng, bạn học cách nhận thức và phân biệt bản thân thực sự của mình so với bản ngã thông thường.

Theo các văn bản cổ của Vệ Đà (Veda) và Upanishad, người thực hành Jnana Yoga học cách phân biệt giữa cái thực và cái không thực, thông qua sự suy tư và thiền định. Jnana Yoga có nhiều điểm tương đồng với Raja Yoga trong việc nghiên cứu và hiểu biết về tâm trí con người.

Jnana Yoga tập trung vào việc tìm hiểu và hiểu biết
Jnana Yoga tập trung vào việc tìm hiểu và hiểu biết

Bhakti Yoga

Bhakti Yoga là loại yoga cổ điển dựa trên sự tôn thờ và yêu mến với Thượng đế, thần linh hoặc một vị thầy tâm linh. Nó tận dụng cảm xúc của người tập như mong muốn, tình yêu, sự chung thủy và lòng sùng kính. Điểm then chốt của Bhakti Yoga là biến những cảm xúc này thành thứ cao quý hơn, không chỉ là sự ngưỡng mộ bình thường.

Bhakti Yoga bao gồm các hoạt động như thực hiện nghi thức, hát, múa và niệm chú (Mantra). Qua đó, lòng khát khao sâu xa trong tâm hồn được thăng hoa và mạnh mẽ hơn. Điều này giúp người thực hành từ bỏ những ham muốn, ám ảnh và những đau khổ không ngừng.

Mantra Yoga

Mantra Yoga là loại yoga cổ điển sử dụng những âm thanh đặc biệt, được coi là những rung động cơ bản của vũ trụ. Mantras là những câu niệm chú bằng tiếng Sanskrit, mà người ta tin rằng chúng có sức mạnh tinh thần. Việc lặp đi lặp lại những Mantra này được gọi là Japa, tức là việc niệm chú hoặc tụng kinh.

Khi tụng Mantras, người ta thường tập trung tâm trí vào âm thanh và ý nghĩa của chúng. Quá trình này giúp hóa giải sự mê muội và ảo tưởng, dẫn đến sự hiểu biết sâu sắc hơn về vũ trụ và sự hợp nhất với Chân ngã, bản chất thực sự của mọi sự vật.

Mantra Yoga giúp con người hiểu biết sâu sắc hơn về vũ trụ
Mantra Yoga giúp con người hiểu biết sâu sắc hơn về vũ trụ

Tantra Yoga

Tantra Yoga là một hình thức Yoga dựa trên ý nghĩa từ hai từ tiếng Phạn “Tanoti” có nghĩa là mở rộng và “Trayati” nghĩa là giải phóng. Đây là loại Yoga tập trung vào năng lượng, với mục tiêu chính là hòa hợp hai loại năng lượng: nữ tính (Shakti) và nam tính (Shiva) trong cơ thể và tâm trí. Mục đích là đạt tới trạng thái “Bất nhị”, nơi mà sự cân bằng hoàn hảo được tạo ra.

Tuy nhiên, Tantra Yoga đòi hỏi sự hướng dẫn của một vị thầy giàu kinh nghiệm và có tâm hồn trong sáng. Nếu không có sự giám sát chặt chẽ này, việc thực hành Tantra Yoga có thể không phải là lựa chọn an toàn và không được khuyến khích.

Hatha Yoga

Thuật ngữ “Hatha” thực sự có nghĩa là “sức mạnh”. Một số người hiểu lầm rằng “Ha” có nghĩa là “Mặt Trời” và “Tha” có nghĩa là “Mặt Trăng”, nhưng điều này không chính xác. Cách giải thích này chỉ xuất hiện trong Yoga Bija, một văn bản từ thế kỷ 14, nhưng học giả về tiếng Phạn đều nhất trí rằng “Hatha” thực sự có nghĩa là “Mạnh mẽ” hoặc “Sức mạnh”.

Hatha Yoga là một phương pháp tập luyện giúp cân bằng cơ thể và tâm trí chúng ta, cả về mặt thể chất lẫn năng lượng. Nó bao gồm các bài tập thể chất và đại diện cho nhiều phong cách yoga cổ điển phổ biến ở phương Tây. 

Hatha Yoga gồm các bài tập như Asana (tư thế), Mudras (tư thế kích hoạt năng lượng, không phải là Ấn của Mật tông), Bandha (khóa năng lượng), Pranayama (kỹ thuật thở), Shatkarma (thanh lọc cơ thể) và Thiền định. Những kỹ thuật này giúp hài hòa các luân xa và các điểm năng lượng vi mô trong cơ thể, được coi như là khoa học của Yoga.

Hatha Yoga giúp cân bằng cơ thể và tâm trí
Hatha Yoga giúp cân bằng cơ thể và tâm trí

Các cấp độ của yoga cổ điển

Yoga cổ điển do Patanjali sáng lập và bao gồm 8 cấp độ. Tuy nhiên, yoga cổ điển tinh tế, rút gọn nhưng cũng rất khó tập bởi nó yêu cầu kỹ thuật cao nên khó có thể phù hợp với số đông. Vậy 8 cấp độ của yoga cổ điển là gì?

Cấp độ 1 – Giới (Yama)

“Giới” là bước đầu tiên trong việc học và thực hành Yoga cổ điển. Đây là giai đoạn nói về việc kiểm soát hành vi và tác động của mình đối với thế giới xung quanh. 

Trong “Giới”, có 5 nguyên tắc cơ bản mà người tập Yoga cổ điển cần tuân thủ: không nói dối, không lấy của người khác (không ăn cắp), không quan hệ tình dục bừa bãi, không nhận quà của người khác nếu không cần thiết và không gây hại cho sinh vật sống. Những nguyên tắc này giúp người tập hình thành và duy trì một cuộc sống đạo đức và ý thức.

Giới Yama là giai đoạn kiểm soát hành vi và tác động của bản thân đối với thế giới xung quanh
Giới Yama là giai đoạn kiểm soát hành vi và tác động của bản thân đối với thế giới xung quanh

Cấp độ 2 – Luật (Niyama)

Ở cấp độ đầu tiên của Yoga, chúng ta học cách kiểm soát hành động của mình với thế giới xung quanh. Đến cấp độ thứ hai, người tập Yoga cần phát triển và duy trì những phẩm chất liên quan đến bản thân, bao gồm việc giữ gìn vệ sinh cơ thể và duy trì một đạo đức tốt. Đây là cấp độ quan trọng mà bạn nên nhớ khi học về Yoga, vì nó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ kỷ luật cá nhân và không để bản năng chi phối cuộc sống của mình.

Cấp độ 3 – Tư thế (Asana)

Sau khi rèn luyện tâm trí, bước tiếp theo trong Yoga cổ điển là luyện tập các tư thế, được gọi là “Asana”. Đây là bước thứ ba trong quá trình học Yoga. Ở giai đoạn này, người tập sẽ cảm thấy tâm hồn bình yên và việc luyện tập chính là một dạng nghỉ ngơi. 

Trong quá trình tập luyện Asana, người tập sẽ tập trung vào việc thực hiện các tư thế và điều chỉnh hơi thở của mình. Hơi thở rất quan trọng trong cả Yoga cổ điển lẫn hiện đại, vì nó được xem như là cầu nối giữa tâm trí và cơ thể. Đây là bước quan trọng thứ ba trong việc học và thực hành Yoga cổ điển.

Asana giúp người tập cảm thấy tâm hồn bình yên và thoải mái
Asana giúp người tập cảm thấy tâm hồn bình yên và thoải mái

Cấp độ 4 – Điều khí (Pramayana)

Ở cấp độ thứ tư của Yoga cổ điển, người tập cần tập trung vào việc điều chỉnh hơi thở và tự quan sát mình để hiểu rõ hơn về nhịp thở cá nhân. Cấp độ này rất quan trọng trong quá trình học Yoga, vì nó giúp bạn chuyển từ việc tập luyện cơ bản sang những bước tiến sâu hơn. 

Khi bạn đã hiểu về các cấp độ trong Yoga cổ điển, bạn sẽ nhận ra rằng cấp độ thứ tư này là bước quan trọng giúp chuẩn bị và hướng bạn đến những trải nghiệm cao hơn trong việc tập Yoga.

Cấp độ 5 – Làm chủ giác quan (Pratyahara)

Làm chủ giác quan (Pratyahara) là người tập học cách quay về với bản chất thực sự của mình. Điều này bao gồm việc học cách kiểm soát các giác quan, không để cho những yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến trải nghiệm tập luyện qua các giác quan. Chúng ta sẽ học cách nhận thức về những gì chúng ta cảm nhận được, nhưng không để cho những cảm nhận đó chi phối hoặc làm xao lạc tâm trí mình.

Cấp độ làm chủ giác quan giúp người tập học cách quay về với bản chất thực sự của mình
Cấp độ làm chủ giác quan giúp người tập học cách quay về với bản chất thực sự của mình

Cấp dộ 6 –  Tập trung (Dharana)

Sau khi kiểm soát được các giác quan, bước tiếp theo trong Yoga cổ điển là tập trung (Dharana) vào một điểm cố định mà không bị phân tâm bởi những yếu tố bên ngoài. Đây là cấp độ thứ sáu trong Yoga cổ điển, nơi chúng ta học cách duy trì sự tập trung trong một trạng thái ổn định. Cấp độ này đóng vai trò như một bước chuyển tiếp, dẫn dắt chúng ta đến sự bình yên và tĩnh lặng ở cấp độ tiếp theo.

Cấp độ 7 – Thiền (Dhyana)

Ở giai đoạn Thiền (Dhyana) của Yoga, con người đạt đến một trạng thái tâm linh cao hơn so với thông thường. Khi bước vào cấp độ thiền, chúng ta vẫn nhận thức được thế giới xung quanh mình, nhưng tâm trí lại trở nên bình yên và sáng suốt.

Cấp độ 8 – Định (Samadhi)

Cấp độ 8 – Định (Samadhi) là cấp cuối cùng trong Yoga cổ điển và cũng là mục tiêu cao nhất mà nhiều người hướng đến. Khi đạt đến cấp độ này, người tập có thể thoát khỏi chu kỳ tái sinh và đạt được trạng thái hạnh phúc tuyệt đối.

Cấp độ 8 của yoga cổ điển samadhi
Định trong yoga cổ điển giúp con người đạt được trạng thái hạnh phúc tuyệt đối

Yoga cổ điển và yoga hiện đại, nên chọn cái nào?

Lựa chọn giữa Yoga cổ điển và Yoga hiện đại phụ thuộc vào mục tiêu cá nhân, sở thích và nhu cầu của bạn:

Yoga cổ điển:

  • Phù hợp với những người muốn tìm hiểu sâu về triết lý và tâm linh của Yoga.
  • Tập trung nhiều hơn vào thiền định, tự kiểm soát và phát triển tâm trí.
  • Đề cao sự cân bằng giữa thân, tâm và tinh thần.
  • Thích hợp nếu bạn quan tâm đến lối sống Yoga toàn diện, không chỉ là các tư thế vật lý.

Yoga hiện đại:

  • Thường tập trung nhiều hơn vào các tư thế vật lý (asanas) và thể chất.
  • Có thể dễ tiếp cận hơn cho người mới bắt đầu.
  • Đa dạng về phong cách và lớp học, từ Hatha đến Vinyasa, Power Yoga, và nhiều hơn nữa.
  • Yoga hiện đại phù hợp với những người muốn cải thiện sức khỏe thể chất, sức mạnh và linh hoạt.
Yoga cổ điển và yoga hiện đại đều mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể
Yoga cổ điển và yoga hiện đại đều mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể

Để lựa chọn chính xác, hãy xem xét điều bạn muốn đạt được từ việc tập Yoga. Nếu bạn tìm kiếm sự thư giãn tinh thần và muốn hiểu sâu về Yoga như một lối sống, Yoga cổ điển có thể phù hợp hơn. Ngược lại, nếu mục tiêu chính của bạn là cải thiện thể chất và tìm kiếm một lối tập luyện linh hoạt, Yoga hiện đại có thể là lựa chọn tốt hơn. Đôi khi, kết hợp cả hai phong cách cũng là một ý tưởng hay để có được trải nghiệm đa dạng.

Kết

Qua bài viết này của FITI, có thể bạn đã biết Yoga cổ điển bao gồm 8 cấp độ và nhận thức rõ về chúng. Tuy nhiên để thực hiện toàn bộ 8 cấp độ này không phải là điều dễ dàng và thường chỉ có những người tập Yoga chuyên nghiệp hoặc lâu năm mới theo đuổi hết các cấp độ này. 

Đa số người tập Yoga hiện đại thường bắt đầu từ cấp độ thứ 3 – Asana, tập trung chủ yếu vào việc cải thiện sức khỏe thể chất. Đó là lý do tại sao không nhiều người tìm hiểu sâu về tất cả các cấp độ trong Yoga cổ điển. Nếu bạn quan tâm, bạn có thể bắt đầu tìm hiểu thêm về Raja Yoga và các khía cạnh khác của Yoga cổ điển.

Tóm lại, Yoga cổ điển rất tuyệt vời cho những ai đang cần thay đổi tích cực trong lối sống. Đừng quên tập luyện kiên trì kết hợp chế độ ăn uống và tư duy tích cực để đạt được những lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe nhé!

>>> Xem thêm:

Bài viết liên quan

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *