Thiền Vipassana được biết đến như phương pháp thiền xa xưa nhất trên thế giới. Và phương pháp này bắt nguồn từ Phật pháp với khả năng giúp giảm bớt căng thẳng, mệt mỏi và nhìn nhận sự việc được rõ ràng hơn. Ngày nay, phương pháp thiền Vipassana vẫn được rất nhiều người ưa chuộng như một cách thư giãn tâm hồn. Và bài viết này sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về cách thực hiện và những lợi ích của phương pháp thiền Vipassana.

Mục lục
Thiền Vipassana là gì?
Thiền Vipassana có nguồn gốc từ Ấn Độ cổ đại và cũng là hình thức thiền xuát hiện sớm nhất trong lịch sử nhân loại. Dựa theo ngôn ngữ Pali – ngôn ngữ cổ của Phật giáo, thì từ “Vipassana” mang nghĩa “thấy mọi thứ như chúng thực sự là”. Các bạn có thể hiểu 1 cách đơn giản là có khả năng giúp nhìn thấu được bản chất của những sự vật, sự việc.

Trong lúc hành thiền Vipassana, điều quan trọng là các bạn phải tập trung vào một hình ảnh hoặc sự vật nào đó và chú tâm quan sát chúng. Đồng thời, các bạn không được có những suy nghĩ, phán xét, định kiến hay có bất kỳ hành động gì khác trong ý thức tác động đến những hình ảnh, sự vật đó.
Khám Phá Thiền Vipassana Để Thấu Hiểu Sâu Sắc

Thiền Vipassana là hình thức thiền tọa xa xưa nhất trên thế giới và được bắt nguồn từ giáo lý Phật giáo. Kỹ thuật thiền này đã được tái khám phá bởi Đức Phật Gautama từ khoảng hơn 2,500 năm trước và sau đó đã được truyền qua nhiều thế hệ môn sinh. Và dần dần được truyền đến thế hệ chúng ta sau này.
Ngày nay, phương pháp thiền Vipassana đã được mọi người ở khắp nơi trên thế giới, cả phương Đông và Phương Tây biết đến và thực hành. Hình thức thiền tọa này được những người theo đạo Phật rất ưa chuộng và thường xuyên thực hiện. Bên cạnh đó, đối với những người theo những tôn giáo khác hay theo chủ nghĩa vô thần cũng rất yêu thích và tìm đến phương pháp thiệu Vipassana.
Xem thêm:
-
Thiền – Giải pháp giảm căng thẳng, cải thiện tâm hồn và sức khỏe tinh thần
-
Ngồi thiền đúng cách: Hướng dẫn và các nguyên tắc tập trung hiệu quả
Cách Thực Hiện Thiền Vipassana Để Đạt Hiệu Quả
Khi đã tìm hiểu về thiền Vipassana thì không thể bỏ qua cách thức thực hiện của phương pháp thiền tọa này. Muốn thực hành thiền Vipassana đúng cách các bạn cần phải trả qua 2 giai đoạn.
Chuẩn bị trước khi thực hiện thiền Vipassana
Sắp xếp thời gian: các bạn nên dành ra khoảng 10 – 15 phút vào mỗi buổi sáng. Tốt nhất là ngày sau khi vừa mới thức dậy để thực hiện ngồi thiền Vipassana.
Chọn địa điểm: Các bạn cần chọn một khu vực yên tĩnh. Tốt nhất là không có (hoặc chỉ có ít) sự ồn ào hay các yếu tố bên ngoài có phiền nhiễu đến việc thiền tọa của bạn. Hành thiền trong căn phòng trống hay những nơi vắng vẻ bên ngoài thiên nhiên cũng là ý kiến hay dành cho bạn.
Cách thực hành thiền Vipassana

Đầu tiên, các bạn hãy ngồi bắt chéo chân trong tư thế thoải mái nhất trên mặt đất. Cần đảm bảo thẳng lưng và thư giãn toàn cơ thể của bạn.
Sau đó, nhắm mắt lại và hít thở đều như bình thường.
Tiếp theo các bạn hãy tập trung vào trong những luồng hơi hơi thở tự nhiên của bạn cũng như những gì bạn cảm thấy. Tuy nhiên, các bạn sẽ không phản ứng lại hay phán xét chúng.
Nếu như các bạn bị phân tâm thì hãy nhanh chóng tập trung lại vào hơi thở và tiếp tục hành thiền.
Đối với những bạn mới bắt đầu thiền tọa thì hãy cố gắng thực hiện trong ít nhất 5 – 10 phút. Đợi đến lúc bạn đã quen, thì hãy thực hành thiền Vipassana trong ít nhất 15 phút và dần dần sẽ tăng thời gian lên lâu hơn.
Lợi ích tinh thần và tâm linh từ Thiền Vipassana
Thiền Vipassana có thể xem như một phương pháp giúp thư giãn, gột rửa tinh thần vô cùng hiệu quả. Đối với một số người thì phương pháp thiện này có thể xem như một phương pháp chữa lạnh rất tốt cho tâm hồn.
Giúp giảm bớt căng thẳng và buông bỏ lo âu

Thiền tọa nói chung và thiền Vipassana nói riêng điều có khả năng giúp người tập giảm bớt căng thẳng, mệt mỏi cũng như buông bỏ được những nỗi lo âu. Trên thực tế, những người thường xuyên thiền Vipassana sẽ có mức độ căng thẳng thấp hơn so với những người không hành thiền. Từ đó cũng có thể giúp giảm thiểu nguy cơ mắc trầm cảm cho người tập.
Hỗ trợ việc hạn chế các triệu chứng của bệnh mãn kinh
Thiền Vipassana có khả năng hỗ trợ cải thiện sức khỏe cũng như giúp hạn chế các triệu chứng bệnh mãn tính. Đặc biệt là đối với những ai thường xuyên bị đau nửa đầu có mạch đập (đau đầu vận mạch), mất ngủ, đau cơ xương khớp hay mắc các vấn đề liên quan đến tâm trạng,…
Hỗ trợ cho sự linh hoạt của não bộ
Khả năng linh hoạt của não bộ có thể được hiểu đơn giản là khả năng tái cấu trúc bên trong tế bào não. Từ đó có thể xử lý các vấn đề khi nhận thấy có sự thay đổi từ môi trường bên ngoài một cách nhanh chóng.

Khi thực hành thiền Vipassana thường xuyên và đúng cách các bạn sẽ có thể giúp não bộ của bản thân được linh hoạt và vận hành tốt hơn. Từ đó có thể đưa ra các quyết định một cách nhanh chóng và hiệu quả. Để có thể đi đến kết luận này, thì các nhà khoa học đã phải sử dụng đến phương pháp quét hình ảnh thần kinh để thực hiện kiểm tra mạng lưới não bộ của những người hành thiền Vipassana.
Giúp nhìn nhận sự vật, sự việc, hiện tượng một cách tỏ tường
Khi bạn thực hiện thiền Vipassana tức là bạn phải tập trung đến các sự vật, sự việc, hiện tượng nhưng không được dùng suy nghĩ cá nhân đến phán xét hay đánh giá. Đồng nghĩa với việc lúc này cơ thể của bạn đang quan sát sự vận hành của chúng và không mang bất kì chấp niệm nào. Vì thế nên khi đó các bạn sẽ có thể hiểu được các hiện tượng bên ngoài và cả bên trong mà không bị phân tán bởi suy nghĩ cá nhân. Điều này sẽ giúp bạn có những quyết định đúng đắn hơn trong cuộc sống.
Làm dịu lại tâm hồn và sống an nhiên hơn

Khi các bạn thực hiện thiền Vipassana đủ lâu các bạn sẽ cảm thấy tâm hồn được thư thả rất nhiều. Các bạn sẽ không còn quá bận tâm đến những thứ không quan trọng. Thay vào đó là tập trung đến bản thân, gia đình và những điều giúp cuộc sống của bạn trở nên nhẹ nhàng hơn. Nhờ vậy mà các bạn cũng sẽ dần cảm thấy cuộc sống này thật tươi đẹp và an yên.
Giúp giảm hối tiếc ở quá khứ – tập trung vào hiện tại – hạn chế lo lắng ở tương lai
Thiền Vipassana là một phương pháp giúp bản thân chữa lành rất hiệu quả. Còn người chúng ta thường có xu hướng nghĩ về quá khứ và có cảm giác tiếc nuối. Cũng như có những suy nghĩ về tương lai sau đó cảm thấy mong lung. Rồi dần dần không sống hết mình và tập trung ở hiện tại.

Và khi các bạn tìm hiểu về thiền Vipassana cũng như bắt đầu thiền tọa các bạn sẽ không thể còn những suy nghĩ xa xăm, vô định nữa. Cùng với đó là sẽ tập trung, sống hết mình với hiện tại. Bỏ qua những tiếc nuối, sai lầm của quá khứ và chỉ nhớ về chúng như những kỷ niệm đã qua. Rồi dần dần những suy nghĩ về tương lai sẽ không còn mong lung, chúng sẽ trở thành những dự kiến, kế hoạch thực hiện.
Sử Dụng Thiền Vipassana Trong Cuộc Sống Hằng Ngày
Khi thực hiện thiền Vipassana các bạn có thể thực hiện vào nhiều khung giờ trong ngày. Thậm chí là những khi rảnh rỗi, không có việc gì làm thì các bạn cũng có thể hành thiền để thư giãn tâm hồn. Và để cho các bạn hiểu hơn về thiền Vipassana thì dưới đây sẽ là một vài thời điểm trong ngày thích hợp để tập luyện.
Thực hiện thiền Vipassana vào buổi sáng

Sáng sớm được xem như thời gian thích hợp nhất để thiền tọa và thiền Vipassana cũng không ngoại lệ. Vì vào buổi sáng, tâm trí các bạn sẽ tươi mới cũng như chưa có quá nhiều việc để suy nghĩ, thế nên hành thiền sẽ dễ thành công. Và khi thiền Vipassana vào buổi sáng cũng sẽ giúp bạn khỏi đầu ngày mới tốt hơn với 1 tinh thần tươi tỉnh, sảng khoái.
Thực hiện thiền Vipassana sau khi làm việc
Thay vì thiền tọa và buổi sáng thì nhiều người lại muốn thực hiện sau thời gian làm việc. Nguyên nhân là do sau thời gian dài làm việc mệt nhoài về tinh thần và thể xác thì thiền tọa sẽ giúp cơ thể thư giãn và làm dịu lại tinh thần.
Ngoài ra, thiền Vipassana vào lúc này cũng được xem như một ranh giới giữa công việc và đời sống riêng tư. Thiền tọa sau khi làm cũng chính là kết thúc công việc và mở đầu không gian mới dành cho bản thân, gia đình và những điều mình thích.
Thực hiện thiền Vipassana sau ăn trưa

Sau bữa ăn trưa các bạn cũng có thể dành ra khoảng 5 – 10 phút để thực hiện thiền tọa. Lúc này, sẽ giúp cơ thể thư giãn, giảm bớt mệt mỏi của buổi sáng và chuẩn bị cho một buổi chiều tươi tỉnh hơn.
Thực hiện thiền Vipassana khi gặp căng thẳng, mệt mỏi, áp lực
Mỗi người sẽ có một phương pháp giúp cơ thể thư giãn khi gặp căng thẳng, mệt mỏi. Tuy nhiên, thiền Vipassana là một phương pháp giúp cơ thể thư giãn, mệt mỏi được các nhà nghiên cứu chứng minh hiệu quả và khuyến khích áp dụng.
Vì thế nên các bạn có thể thử áp dụng cách thiền Vipassana khi gặp mệt mỏi, căng thẳng để có thể trải nghiệm hiệu quả. Hoặc bất kỳ lúc nào các bạn muốn thư giãn tâm hồn thì cũng có thể thiền tọa.
Thực hiện thiền Vipassana khi chuẩn bị đưa ra những quyết định quan trọng

Khi chuẩn bị đưa ra các quyết định quan trọng hẳn là các bạn đều cảm thấy rất hồi hộp. Dù đã dành 1 lượng lớn thời gian để suy nghĩ thấu đáo và đưa ra quyết định, những việc lo lắng, hồi hộp là điều không thể tránh khỏi. Vậy thì các bạn hãy thử hành thiền Vipassana thử xem sao! Việc này sẽ giúp các bạn giảm được phần nào sự lo lắng cũng như củng cố lại quyết định của bản thân.
Thực hiện thiền Vipassana trước khi đi ngủ
Đối với nhiều người thì thiền vào buổi tối được xem như 1 phương pháp giúp ngủ nhanh hơn và sâu giấc hơn. Thiền Vipassana lúc này sẽ giúp bạn kết lại một ngày dài mệt mỏi và giúp cơ thể thư giãn hiệu quả. Ngoài ra thì buổi tối cũng là lúc cơ thể bạn dễ dàng tập trung, thế nên thiền sẽ đạt hiệu quả tốt hơn.

Một lưu ý khác mà các bạn cần biết khi tìm hiểu về thiền Vipassana chính là, khi hành thiền không quá quan trọng về địa điểm tập luyện. Các bạn có thể thực hiện thiền tọa tại phòng ngủ, phòng khách, phòng sách,… bất kỳ đâu cũng được miễn là đủ yên tĩnh để bạn có thể tập trung. Hoặc các bạn cũng có thể hòa mình vào tự nhiên nếu thiền tọa ngoài trời.
Thiền Vipassana là một trong những phương pháp thiền tọa lâu đời với rất nhiều tác dụng tốt cho cơ thể và tinh thần. Chúng tôi mong rằng với bài viết này sẽ giúp các bạn có thể hiểu được phần vào về phương pháp thiền này. Chúc các bạn có thể tìm cho bản thân một phương pháp giúp cơ thể và tâm hồn được thư giãn một cách hiệu quả. Cũng như có thể nâng cao chất lượng cuộc sống và đời sống tinh thần được thoải mái hơn. Các bạn cũng đừng quên theo dõi thêm các bài viết mới của chúng tôi để có thêm những thông tin bổ ích nhé.
Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn hoặc tham gia khóa thiền Vipassana chính thống hãy ghé thăm website: vn.dhamma.org
Tôi là Trần San Linh, là một huấn luyện viên chuyên nghiệp trong lĩnh vực Yoga tại Việt Nam.Sứ mệnh của tôi là giúp đỡ mọi người có sức khỏe tốt và sống khỏe mạnh và hạnh phúc đến cuối đời