Thận là một bộ phận hết sức quan trọng trong việc đào thải các chất thải qua đường niệu đạo, đồng thời nó được xem như bộ lọc máu tự nhiên của cơ thể con người. Vậy ăn gì tốt cho thận, cùng FITI tìm hiểu ngay qua bài viết này nhé.
Mục lục
Nguyên nhân của các bệnh thận
Về cơ bản, thông thường có thể phân nguyên nhân bị bệnh thận sẽ chia thành 3 nhóm: thận yếu bẩm sinh, bị bệnh béo phì và do bệnh lý khác gây nên. Việc nắm bắt được các nguyên nhân gây bệnh này không chỉ giúp bệnh nhân chủ động trong điều trị mà còn giúp các y bác sĩ xây dựng phác đồ đúng đắn.
Thận bị yếu bẩm sinh
Trong thực tế, tỷ lệ những bệnh nhân mắc bệnh do thận yếu bẩm sinh thường không cao. Tỷ lệ này thường ở con số không quá 10%. Đối với nhóm nguyên nhân này bệnh nhân thường sẽ được phát hiện từ sớm. Việc điều trị này cần được tiến hành một cách kịp thời, nhanh chóng có thể loại trừ bệnh diễn biến nhanh, nguy hiểm. Đối với các nguyên nhân này, việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng sao cho khoa học hàng ngày là điều bắt buộc.
Thừa cân, béo phì
Đối với những người đang ăn có chế độ uống không khoa học, bị thừa cân béo phì công suất hoạt động của thận thường sẽ lớn hơn người bình thường. Việc này sẽ tiếp diễn trong thời gian dài và làm suy giảm chức năng của thận. Bên cạnh đó lượng mỡ thừa đang trong cơ thể ảnh hưởng đến các hoạt động của thận và cả lưu thông máu trong cơ thể.
Theo thống kê từ tổ chức WHO đây cũng là nguyên nhân hàng đầu dẫn có thể dẫn đến các loại bệnh thận, tiểu đường. Vì vậy nên ăn gì bổ thận và bạn cần ăn gì để tránh bệnh thận là cực kỳ quan trọng.
Bệnh lý khác
Bên cạnh các nguyên nhân như về bẩm sinh hay dinh dưỡng, bệnh nền cũng sẽ là một nguyên nhân hàng đầu. Một số loại bệnh này có thể ảnh hưởng hay thậm chí làm suy giảm chức năng thận như sỏi thận, u tuyến tiền liệt, hay bệnh tiểu đường…Điểm chung của các loại bệnh này là sẽ đều tích tụ chất độc hại bên ở trong cơ thể ảnh hưởng đến các hoạt động của thận.
Vai trò của dinh dưỡng đối với người thận yếu
Dinh dưỡng thường đóng vai trò quan trọng đối với cơ thể, đặc biệt là đối với người có vấn đề về sức khỏe. Những người có thận yếu hay suy thận chế độ ăn uống càng cần được chú ý hơn nữa. Bởi lúc này cả chức năng lọc máu, chức năng cân bằng điện giải trong cơ thể, đào thải độc tố, và bài tiết nước tiểu của thận bị suy giảm. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp cũng sẽ giúp giảm tải bớt gánh nặng cho thận, tạo điều kiện cho thận có thể được tự phục hồi.
Ngược lại, nếu người bệnh tiếp tục ăn chọn những thực phẩm gây hại sẽ có thể càng làm suy giảm chức năng thận. Thậm chí còn dẫn tới những căn bệnh có sự nguy hiểm hơn đối với thận.
Do đó việc nhận diện được thận yếu nên ăn gì kiêng gì hay người bị suy thận cần biết nên ăn gì kiêng gì là điều vô cùng cần thiết đối với người bệnh.
Thận yếu nên ăn gì tốt cho thận?
Sau đây sẽ là gợi ý 13 loại thực phẩm được biết đến là tốt cho thận và đặc biệt đây sẽ là những thực phẩm tốt cho thận yếu.
Ớt chuông đỏ
Ớt chuông đỏ luôn là lựa chọn tốt cho những người đang rất quan tâm đến sức khỏe của thận, bởi vì loại ớt này thường có nồng độ kali thấp. Ngoài ra, ớt chuông đỏ còn có chứa vitamin A, C, B6, axit folic và các chất xơ.
Ớt chuông cũng là loại trái chứa các chất chống oxy hóa như lycopene, có khả năng giúp bảo vệ chống lại một số loại ung thư. Có thể trộn ớt chuông đỏ cắt nhỏ vào chung với cá ngừ hay salad gà hoặc ăn sống. Cho nên có thể nói đây là top những thực phẩm tốt cho thận.
Bắp cải
Bắp cải là loại rau có chứa các hợp chất hóa học có khả năng phá vỡ các gốc tự do trong cơ thể, giúp chúng ta phòng chống ung thư và hỗ trợ sức khỏe của hệ tim mạch.
Bắp cải là một trong những thực phẩm rẻ tiền và là một món ăn tuyệt vời cho các bữa ăn của bạn. Bởi vì trong bắp cải giàu vitamin K và C, giàu chất xơ, vitamin B6 và acid folic, nhưng lại có hàm lượng kali thấp.
Nếu bạn đang có ý định theo chế độ ăn uống lọc máu, có thể dùng cho thêm bắp cải vào món xà lách trộn hoặc ăn kèm cùng với các món cá.
Tỏi
Tỏi là loại củ giúp giảm viêm và giảm hàm lượng cholesterol máu. Trong tỏi cũng đã chứa chất chống oxy hóa và chất chống đông máu.
Nếu bạn đang theo một chế độ ăn uống lọc máu, sử dụng bột tỏi thay vì dùng muối tỏi để thêm hương vị cho các bữa ăn mà không cần bổ sung thêm natri. Có thể dùng tỏi với các loại nguyên liệu khác nhau như thịt, rau quả hoặc cả nước sốt cà chua để thêm hương vị cho các món ăn.
Hành tây
Một thực phẩm được xem làm gia vị phổ biến chính là hành tây. Hành tây là loại có đầy đủ các chất flavonoid, đặc biệt là cả quercetin. Flavonoid thường là các chất tự nhiên ngăn ngừa sự được lắng đọng của chất béo trong mạch máu. Quercetin thường là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ sẽ giúp giảm nguy cơ bệnh tim, bảo vệ và chống lại nhiều dạng ung thư đồng thời cũng có đặc tính chống viêm.
Ngoài ra hành tây cũng chứa crom, một loại khoáng chất có khả năng giúp cơ thể chuyển hóa chất béo, protein và carbohydrate. Có thể dùng ăn sống hoặc nấu chín hành tây khi chế biến nó thành các món ăn khác nhau.
Táo
Ăn một quả táo xanh hoặc đỏ mỗi ngày thực sự tốt cho sức khỏe. Chất xơ và chống viêm có trong trái táo làm giảm cholesterol, ngăn ngừa bị táo bón, bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh tim và giảm nguy cơ bị ung thư.
Ngoài ăn táo vào bữa sáng sẽ giúp bạn không còn lăn tăn sáng ăn gì tốt cho thận. Bạn cũng có thể dùng nấu chín táo để tạo ra các món tráng miệng vừa ngon vừa hoàn hảo. Có thể uống nước táo ép hoặc rượu táo cũng tốt cho sức khỏe.
Quả việt quất
Nam việt quất là luôn loại quả tuyệt vời trong việc ngăn ngừa bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu, vì loại quả này thường làm cho nước tiểu có tính axit hơn và giúp ngăn chặn được vi khuẩn bám vào bên trong bàng quang.
Ngoài ra, đã có nghiên cứu chứng minh rằng quả nam việt quất có thể giúp bảo vệ cơ thể chống lại ung thư và bệnh tim. Hãy thưởng thức nước ép nam việt quất hoặc các món ăn kèm với loại quả này hàng ngày để bổ sung vitamin và dưỡng chất cho cơ thể.
Quả mâm xôi
Quả mâm xôi chính là một loại quả trả lời cho câu hỏi ăn gì tốt cho thận. Trong nó có chứa một hợp chất gọi là axit ellagic, ăn mâm xôi sẽ giúp trung hòa các gốc tự do. Quả mâm xôi có chứa nhiều chất xơ, vitamin C, mangan và chứa nhiều folate.
Quả mâm xôi thường có đặc tính làm ngừng sự tăng trưởng tế bào ung thư và ngăn chặn được sự hình thành các khối u. Có thể thêm quả mâm xôi này vào món tráng miệng, hoặc thêm vào các món sinh tố trái cây.
Dâu tây
Dâu tây là loại trái rất giàu chất chống oxy hóa, nó chứa rất nhiều vitamin C, mangan và chất xơ. Dâu tây thường có đặc tính chống viêm, chống ung thư và cũng có thể giúp giữ cho trái tim của bạn khỏe mạnh. Cho nên nếu bạn chưa biết ăn gì tốt cho thận thì có thể thử loại trái cây này. Nó chính là loại trái cây tuyệt vời cũng như thực phẩm tốt cho gan thận.
Anh đào
Anh đào là loại trái chứa nhiều chất chống oxy hóa cùng với hợp chất phytochemical giúp bảo vệ cho trái tim của bạn khỏe mạnh hơn. Ăn anh đào hàng ngày còn có thể giúp cơ thể chống viêm. Anh đào tươi hoặc ăn bánh anh đào là những món tráng miệng vô cùng ngon mà bạn không thể cưỡng nổi.
Nho đỏ
Ngoài các loại trái cây kể trên thì nho đỏ cũng sẽ là thưc phẩm tốt cho thận. Nho đỏ thường chứa nhiều flavonoid tốt cho trái tim, vì flavonoid có thể ngăn chặn quá trình oxy hóa và làm giảm nguy cơ đông máu. Resveratrol là một chất flavonoid có trong trái nho có thể thúc đẩy cơ thể sản xuất ra oxit nitric, có tác dụng là giãn mạch máu và làm cho lưu lượng máu trở nên tốt hơn. Flavonoid cũng sẽ giúp bảo vệ cơ thể bạn khỏi những bệnh ung thư và ngăn ngừa bệnh viêm nhiễm.
Lòng trắng trứng
Bạn có biết rằng các lòng trắng trứng là loại protein tinh khiết. Lòng trắng trứng có thể cung cấp protein chất lượng cao nhất cùng với tất cả các loại axit amin thiết yếu. Nếu bạn đang áp dụng một chế độ ăn uống bảo vệ thận, lòng trắng trứng sẽ là một lựa chọn do có ít phốt pho hơn so với các nguồn protein từ thực phẩm khác như lòng đỏ trứng hoặc thịt.
- Lòng trắng trứng bao nhiêu calo? Ăn lòng trắng trứng có mập không?
- 1 quả trứng luộc bao nhiêu calo, ăn giảm cân được không?
Cá
Cá thường là một loại nguồn protein chất lượng cao. Thông tin từ 2 hiệp hội bao gồm Hiệp hội Đái tháo đường Mỹ và Hiệp hội Tim mạch Mỹ đều đã khuyến cáo nên ăn cá từ 2 hoặc 3 lần một tuần.
Bên cạnh nguồn cung cấp protein tuyệt vời, cá còn có chứa chất béo chống viêm omega-3. Những chất béo lành mạnh từ cá này sẽ giúp phòng ngừa bệnh ung thư và bệnh tim. Omega-3 cũng sẽ góp phần giảm LDL (cholesterol xấu) và tăng lượng HDL (cholesterol tốt). Các loại cá thường có nhiều omega-3 nhất là cá hồi, cá ngừ, cá thu, cá trích và loại cá hồi vân. Nó sẽ giúp bạn không còn băn khoăn ăn gì tốt cho thận.
Dầu Ô liu
Nghiên cứu đã có chỉ ra rằng thông thường người dân ở các quốc gia dùng các loại dầu ô liu thay cho các loại dầu ăn thông thườngkhác có tỷ lệ ung thư và bệnh tim thấp hơn. Điều này đã minh chứng cho nhiều thành phần tốt đang có trong dầu ô liu: axit oleic, một loại axit béo chống viêm bảo vệ chống lại quá trình oxy hóa đồng thời có polyphenol ngăn ngừa viêm nhiễm và quá trình oxy hóa.
Thận yếu nên kiêng ăn gì?
Ngoài ăn gì cho tốt cho thận thì bạn cũng cần lưu ý nhóm các loại thực phẩm ăn nhiều sẽ không tốt cho thận như sau:
Thực phẩm chứa nhiều muối
Khi đề cập tới việc vấn đề thận yếu kiêng ăn gì thì có nhiều người sẽ nghĩ ngay tới muối. Bởi muối là loại gia vị sẽ làm tăng sản sinh oxalate – một hợp chất có khả năng gây suy thận. Ăn mặn sẽ làm tăng gánh nặng tác động lên thận.
Do đó, người đang có thận yếu chỉ nên ăn từ 2 – 4g muối/ ngày. Hãy chế biến các món ăn dưới dạng hấp, luộc, khi chấm chung với mắm hay muối nên chấm ít, nhẹ tay. Bạn không nên chọn ăn thực phẩm chế biến sẵn, đồ đóng hộp vì thường chúng chứa nhiều muối và bạn không có thể kiểm soát được hàm lượng.
Thức ăn nhiều đường
Nếu bạn quen ăn ngọt thì tin buồn là bạn cần xác định nên từ bỏ thói quen này càng sớm càng tốt. Bởi ăn quá nhiều đường sẽ khiến cho tình trạng bệnh của bạn thêm tồi tệ. Bởi nó buộc thận của bạn phải làm việc với hiệu suất lớn hơn để đào thải lượng đường dư thừa ra khỏi cơ thể chúng ta. Thực đơn này dành cho người thận yếu sẽ không nên có bánh ngọt, kẹo, kem…
Không ăn các thực phẩm giàu kali
Thận yếu thường khiến chức năng thận suy giảm. Do đó, khả năng lọc kali lúc này bị hạn chế. Đây chính là lý do chính khiến các loại thực phẩm chứa chất này thường nằm trong danh sách câu trả lời thận yếu nên tránh ăn gì. Nhóm thực phẩm này thường bao gồm: dưa hấu, khoai tây, kiwi…
Thức ăn chứa nhiều photpho
Để tránh trường hợp thận của chúng ta bị quá tải người bị bệnh thường sẽ không nên các loại thực phẩm có chứa photphi. Chúng sẽ bao gồm các loại thực phẩm như phomai, bơ đậu phộng, socola… Vì đây không phải là nhóm những thực phẩm chính nên có thể việc loại bỏ chúng ra khỏi thực đơn là khá dễ dàng. Người thận yếu thường chỉ nên chọn nạp vào cơ thể dưới 1.000 miligam photpho/ngày.
Suy thận hạn chế sửu dụng thực phẩm giàu protein
Ở giai đoạn khi thận yếu ở mức nhẹ và vừa, người bệnh nên chú ý hạn chế các loại thực phẩm chứa hàm lượng lớn các protein. Khi đi vào cơ thể, quá trình tiêu hóa này sẽ phá vỡ protein, biến chúng trở thành những chất thải trong máu. Lượng chất thải càng nhiều sẽ khiến thận làm việc ngày càng “vất vả” hơn. Vì vậy, người bệnh thường nên hạn chế thịt bò, nội tạng động vật…
Thức ăn nhiều dầu mỡ
Thực phẩm sẽ chứa nhiều dầu mỡ sẽ khiến hàm lượng cholesterol trong máu sẽ tăng cao. Điều này sẽ khiến thận phải hoạt động nhiều hơn, lọc máu sẽ diễn ra với tần suất lớn hơn. Do đó, một trong những câu trả lời lúc này cho suy thận kiêng ăn gì là: Đồ ăn chiên xào, thức ăn nhanh…
Thận yếu sẽ kiêng uống gì?
Bên cạnh nhóm các loại thực phẩm cần tránh, bạn sẽ cũng cần chú ý không sử dụng những loại món đồ uống sau:
Rượu bia là loại thức uống mà bất kỳ người mắc bất kỳ bệnh lý nào cũng nên tránh. Bởi trong rượu bia thường chứa nhiều chất độc hại buộc cho thận phải hoạt động mạnh hơn để đào thải. Nồng độ cồn cao còn có khả năng bị gây độ độc, tăng nguy cơ bị suy thận cấp.
Nước ngọt có ga sẽ là thức uống chứa nhiều đường và không thể cung cấp dưỡng chất có lợi cho cơ thể.
Trà và cà phê: các chất kích thích thận sẽ phải hoạt động nhiều hơn khi chúng ta sử dụng.
Sữa động vật: Loại sữa này thường chứa hàm lượng protein, kali, photpho cao. Do đó đây sẽ hoàn toàn là loại thức uống không phù hợp so với người thận yếu. Và cũng là câu trả lời cho người suy thận kiêng uống gì.
Lời khuyên của các chuyên gia
Sau đây sẽ là lời khuyên từ các chuyên gia dinh dưỡng mà bạn nên tham khảo để có sức khỏe thận ổn định.
Các nguyên tắc dinh dưỡng
Sự cân bằng dinh dưỡng trong mỗi bữa ăn của chúng ta. Không nên quá lạm dụng bất kỳ một nhóm thực phẩm nào. Ngược lại chúng ta cũng không nên kiêng khem quá mức các loại thức ăn khiến cơ thể thiếu chất.
Nên ăn đúng giờ, ăn đủ bữa trong mỗi ngày.
Khi chúng ta ăn cần tập trung để hệ tiêu hóa được hoạt động tốt nhất.
Chế độ sinh hoạt
Nên cân bằng giữa công việc và cả cuộc sống hàng ngày. Tránh làm việc các việc quá sức. Nên dành thời gian ra để nghỉ ngơi, thời gian đểthư giãn.
Giữ cho tinh thần được thoải mái. Hãy hạn chế những căng thẳng tới mức thấp nhất. Nghe nhạc, tập luyện các bài tập thể dục, ngồi thiền hoặc đi gặp gỡ bạn bè sẽ giúp bạn cảm thấy thư giãn hơn.
Khám sức khỏe định kỳ thường xuyên. Tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ nếu đang mắc các bệnh về thận.
Chế độ rèn luyện
Tập luyện thể dục thể thao với mức độ đều đặn, phù hợp sẽ giúp bạn tăng cường sức khỏe, nâng cao được chức năng thận. Bạn có thể tham khảo hỏi ý kiến của bác sĩ, huấn luyện viên để có thể lựa chọn môn thể thao thích hợp. Hãy dành ra một khoảng ít nhất 30 phút/ ngày để tập luyện các bài tập.
Trên đây sẽ là lời giải cho thận yếu nên ăn gì và nên kiêng gì. Hy vọng đây sẽ là một gợi ý hữu ích để giúp bạn xây dựng thực đơn lành mạnh, phù hợp với các tình trạng thận yếu. Chúc bạn và gia đình có những bữa ăn lành mạnh và vẫn tốt cho sức khỏe.
- Lợi ích của bữa ăn chay đủ dinh dưỡng và 3 thực đơn không thể bỏ lỡ
- Chế độ dinh dưỡng cho người gầy muốn tăng cân hiệu quả
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng tăng chiều cao hiệu quả
Tôi là Mạnh Di, cựu sinh viên trường Đại học Sư phạm Thể dục Thể thao TP.HCM với nhiều năm tập luyện và hoạt động trong lĩnh vực Gym, Fitness,.. Hiện tại, tôi đang là Personal Trainer và chia sẻ thông tin về Gym, Fitness đến cộng đồng. Sứ mệnh của tôi là giúp đỡ mọi người có sức khỏe tốt và sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn thông qua tập luyện thể dục thể thao. Vì vậy, tôi không ngừng tìm hiểu nâng cao kiến thức bản thân về thể hình, Gym và dinh dưỡng dành cho người tập thể hình. Cuối cùng, tôi được cộng đồng tín nhiệm và tin tưởng trong việc tư vấn về Lịch tập gym, các bài tập chuyên sâu cũng như chế độ dinh dưỡng để mang lại giá trị sức khỏe cho mọi người, tôi đã có nhiều bài viết chuyên sâu về chủ đề Gym, Fitness tại Fiti.vn để giúp mọi người có kiến thức về Gym, Fitness và Lifestyle.
